Bodega Ysios
Op mijn lijst van alle wijndomeinen die ik ooit bezocht wil hebben staat Ysios bovenaan. Toen ik een aantal weken gelden vernam dat ik de kans had om de bodega te bezoeken heb ik dan ook geen moment getwijfeld. Een uitnodiging door de marketeers van Pernod-Ricard voor een tweedaags bezoek aan Ysios en Camp Viejo bracht me samen met Marc Roisin, Faye Cardwell en Paul Schippers in Rioja.
Het bezoek was alleszins geen telleurstelling. Ik denk dat ik mag stellen dat Ysios het meest indrukwekkend wijndomein is dat ik ooit heb bezocht. In Rioja Alavesa, net buiten het historische stadje Laguardia, aan de voet van de Sierra Cantabria ligt Ysios. De bergketen beschermt Rioja van het Atlantische maritieme klimaat dat heerst in de golf van Biskaje in het Noorden en zorgt ervoor dat wijnbouw in deze ruwe regio mogelijk is.
De Bodega
Vanaf de ingang van het domein leidt een wandelpad tussen de wijnranken tot aan de ingang van de bodega. Elk stap in de richting van Ysios vergroot de indruk dat architecturale kunstwerk werd ontworpen als een kathedraal tussen de wijnranken. Een kathedraal ter verering van het wijnmaken. Er valt dan ook heel wat te zeggen over het bouwwerk. Deze prestigieuze bodega is een ontwerp van de hand van de gerenommeerde architect Santiago Calatrava (onder meer gekend van het Centraal Station in Luik). Calatrava werd eind jaren ’90 aangeduid door een groep van investeerders uit Bilbao om een unieke bodega te ontwerpen. Op het domein werden in 1998 5 hectaren wijngaarden Tempranillo aangeplant. Het bouwwerk werd voltooid in 2001. In totaal beheert Ysios 75 hectaren wijngaarden verspreid over 8 percelen. Er wordt enkel Tempranillo gebruikt en alle wijngaarden zijn in de sub-regio Rioja Alavesa gelegen.
De naam Ysios verwijst naar de Egyptische godin Isis die symbool staat voor de wijngaarden en de fermentatie. Het idee is dat Isis de wijngaarden beschermt en voor een goede afloop van de oogst zorgt. Niet enkel in de naam wordt de symboliek die schuil gaat achter Ysios weerspiegeld. In de architectuur zitten tal van verwijzing naar het wijnmaken, maar ook naar de architect. In de eerst plaats zijn er de opvallende golven in het dak van de bodega. Deze golven verwijzen naar een golvende zee. Calatrava die van Valencia afkomstig is werd geboren aan de zee en verwijst hiermee naar zijn afkomst. Het centrale gedeelte van het gebouw waar de bezoekersruimte zich bevindt lijkt dan weer op de boeg van een schip. Vanuit de degustatie ruimte lijkt het net of men aan boord is van een groot schip met zicht op de wijngaarden. Als men het gebouw vanuit de lucht zou bekijken herkent men in de oprijlaan en de vorm van het gebouw de vorm van een glas wijn. Onderaan het gebouw ligt een vijver waarin de golven van het dak weerspiegelen en samen met de houten muren de weerspiegeling op vaten wijn doen lijken. Tal van deze verwijzingen maken Ysios tegelijkertijd een mysterieuze maar aantrekkelijke bodega.
Als ik het gebouw langs de buitenkant een kathedraal noemde, dan is de beste omschrijving voor de wijnkelder sacraal. Dit is de machtigste wijnkelder die ik ooit zag. In de romp van het schip liggen mar liefst 1200 eikenvaten in de vorm van een halve ronde. Het is één van de weinige wijnkelders die volledig bovengronds gebouwd is met een zachte natuurlijke lichtinval. Door het hoge plafond en het ingenieuze verluchtingssysteem is het relatief energie-efficiënt op de kelder hee het jaar door op 15 graden te houden met een luchtvochtigheid van 80%. Alle materiaal dat terug te vinden is in de kelder is hypermodern en je hebt op elk moment het gevoel dat er iets is dat van bovenaf over de wijnen waakt.
Hoe indrukwekkend het bezoek aan de bodega was, hoe teleurstellend de proeverij. Het is wel zo dat we langs kwamen de eerste zondag na de oogst en dat ik er het volle begrip voor heb dat de wijnmaker zijn vrije zondag liever niet opofferede voor ons. We moesten ons tevreden stellen met de vriendelijke dame van de PR (waardoor we net iets te weinig inzicht kregen in de vinificatie) en we kregen slechts één wijn voorgeschoteld, die dan eerlijk gezegd ook nog wat tegen viel.
Ysios – Reserva 2006
Zoals alle wijnen van Ysios 100% Tempranillo. Een Reserva omdat de wijn 14 maanden in eikenvaten heeft gerijpt, zowel Franse, Amerikaanse als een klein beetje Hongaarse eik. De wijn is helder met een diepe robijnrode kleur. De neus is zuiver. In de eerste fase vallen aroma’s van zwart fruit, hout en humus op. Na het walsen toont de wijn wat meer aroma en worden de primaire aroma’s aangevuld met toetsen van zoete specerijen, zoals vanille en een hartige kruidigheid (peper, nootmuskaat). De mond is aangenaam met gemiddelde zuren en fluwelen tannines. In de smaak is het voornamelijk het zwart fruit dat domineert in combinatie met gerookte toetsen. Ik concludeer dat dit een goede wijn is, maar niet meer dan dat. Van een wijndomein met zulke uitstraling verwacht ik meer van de wijnen. Het is zo dat er wel wat aroma’s aanwezig zijn, maar dat ze aan intensiteit missen. Tegelijkertijd ontbreekt de wijn concentratie. Het mondgevoel is redelijk licht en het hout komt wat hoekig over. Je zou kunnen stellen dat de wijn misschien wat jong is, maar eerlijk gezegd betwijfel ik of evolutie er voor zal zorgen dat alles samensmelt.
De eerlijkheid gebiedt te vermelden dat dit niet alle wijnen van Ysios zijn die we geproefd hebben. Tijdens het diner had Karine (marketing Pernod-Ricard) toch nog twee wijnen van Ysios voorzien. De eerste was de Ysios – Reserva 2007. Deze wijn die dezelfde cuvée is dan de 2006 maar dan een jaartje jonger is beduidend beter dan de 2006. Hier is de wijnmaker er wel in geslaagd om alle aromacomponenten in harmonie te brengen waardoor de wijn mooi in balans is. Tot slot kregen we nog de kans om Ysios Edición Limitada 2009 te proeven waarvan slechts 9000 flessen gebotteld werden. Deze wijn is wel wat je zou verwachten van een huis als Ysios. Het is een krachtige wijn, met voldoende aromaconcentratie, goed ondersteunende zuren en stevige tannines. Door zijn jonge leeftijd zou ik zeker en vast aanraden deze wijn nog minstens 5 jaar te laten liggen. Een wijn met een enorm potentieel.
Ysios is indrukwekkend. Het architecturale wonder dat door zijn symboliek een bijna sacrale sfeer uitstraalt mag gerekend worden bij de meest indrukwekkende wijnhuizen ter wereld. Als prestigeproject helpt het gebouw de wijnen zeker en vast vooruit, want eerlijk gezegd zou je van de wijnen iets meer verwachten. De Reserva’s zijn goed gemaakt, maar niet uitzonderlijk. In zulke prachtige kelder, het beste materiaal, mag er wel wat meer worden verwacht van de referentiewijn. Toch doen hun signatuurwijnen het goed. De prestige cuvées bieden het allerbeste van Rioja. Het grote voordeel is dan wel dat Ysios betaalbaar is. Ik ken geen enkele icoonwijn (of moet ik zeggen wijn van een icoonbodega) die je voor ongeveer €20 euro kan kopen. Bij Ysios kan dit wel. Toch ben ik er van overtuigd dat vanaf het moment de wijn dezelfde indruk op mij zou nalaten dan de bodega de prijs het tienvoud zou zijn.
Jonas De Maere Met dank aan: Karine Euvrard, Anabel Gomez, Denis Crevecoeur en Nicolas Van Dijk (Pernod Ricard) In het toffe gezelschap van: Marc Roisin, Faye Cardwell en Paul Schippers Geschreven door Jonas De Maere.